Trong thập kỷ qua, vaping, hay sử dụng thuốc lá điện tử, đã trở thành một hiện tượng toàn cầu, đặc biệt là trong cộng đồng những người đang tìm cách từ bỏ thuốc lá truyền thống. Một quan niệm phổ biến và gây tranh cãi là vaping có thể hoạt động như một “hiệu ứng cổng vào” cho việc hút thuốc lá truyền thống, đặc biệt là ở giới trẻ. Tuy nhiên, bằng chứng mới nhất cho thấy thực tế có thể không đơn giản như vậy. Ngược lại, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng vaping không những không phải là cánh cổng dẫn đến thuốc lá mà còn có khả năng giúp giảm tỉ lệ hút thuốc lá.
Đầu tiên, điều quan trọng cần nhận thức là mục tiêu chính của thuốc lá điện tử. Được thiết kế như một phương tiện thay thế ít hại hơn cho thuốc lá truyền thống, vaping mang lại một cơ hội cho những người hút thuốc giảm thiểu hoặc từ bỏ hoàn toàn việc sử dụng các sản phẩm chứa nicotine gây hại. Trong khi thuốc lá truyền thống đốt cháy lá thuốc và tạo ra khói chứa hàng nghìn chất gây hại, thuốc lá điện tử tạo ra hơi nước chứa nicotine, với ít chất gây hại hơn đáng kể.
Nghiên cứu đã cho thấy, khi người hút thuốc chuyển từ thuốc lá truyền thống sang thuốc lá điện tử, họ không chỉ giảm tiếp xúc với các chất gây ung thư mà còn giảm cảm giác thèm nicotine. Điều này mở ra một con đường có tiềm năng giúp họ giảm dần và cuối cùng từ bỏ nicotine hoàn toàn. Trên thực tế, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng người sử dụng thuốc lá điện tử có tỉ lệ từ bỏ thuốc lá cao hơn so với những người sử dụng các phương pháp khác, như nicotine gum hoặc miếng dán.
Đặc biệt, trong cộng đồng y tế, đã có sự thừa nhận về vai trò tiềm năng của thuốc lá điện tử như một công cụ giảm hại. Một số tổ chức y tế đã bắt đầu khuyến khích việc sử dụng thuốc lá điện tử cho những người không thể từ bỏ nicotine bằng cách khác, nhìn nhận nó như một lựa chọn ít hại hơn.
Tất nhiên, điều cực kỳ quan trọng là phải kiểm soát việc tiếp cận và sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ, để ngăn chặn việc bắt đầu sử dụng nicotine từ sớm. Tuy nhiên, việc áp dụng các biện pháp kiểm soát này không nên che mờ khả năng thực sự của vaping như một công cụ hỗ trợ giảm thiểu hút thuốc lá.
Cuối cùng, trong khi vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ hơn về tác động lâu dài của vaping và cách tốt nhất để sử dụng nó như một phương tiện giảm hại, bằng chứng hiện tại hỗ trợ quan điểm rằng thuốc lá điện tử có thể đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại nạn hút thuốc lá. Thay vì xem vaping như một bước đệm đến thuốc lá, chúng ta có thể bắt đầu nhìn nhận nó như một phần của giải pháp, một công cụ giúp giảm tỷ lệ hút thuốc lá và những hậu quả sức khỏe nghiêm trọng liên quan.
