Nicotine và Đường
Trên các sản phẩm liên quan đến thuốc lá và vape, chúng ta thường thấy dòng chữ “Nicotine là chất gây nghiện.” Điều này đã được chứng minh qua nhiều năm nghiên cứu khoa học. Nhưng tại sao nicotine lại được coi là gây nghiện và nó có mối liên hệ gì với đường? Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về vấn đề này.
1. Tại Sao Đồ Ăn Có Đường Khiến Cơ Thể Cảm Thấy Dễ Chịu?
Ngoài đường, có một số chất khác cũng gây hưng phấn và phổ biến, bao gồm caffeine (trong cà phê và nước ngọt), chocolate (chứa theobromine và caffeine), và các chất kích thích như amphetamine. Tuy nhiên, đường là một trong những chất phổ biến nhất vì nó hiện diện trong hầu hết các loại thực phẩm hàng ngày và dễ dàng tiếp cận.
Khi chúng ta tiêu thụ thực phẩm có đường, cơ thể sẽ tiết ra hormone dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hạnh phúc và thưởng thức. Hệ thống tưởng thưởng của não bộ (mesolimbic dopamine system) được kích hoạt khi chúng ta tiêu thụ đường. Dopamine được tiết ra từ các tế bào thần kinh và phát tín hiệu tới các phần khác của não, tạo ra cảm giác dễ chịu và khuyến khích hành vi tiêu thụ đường lặp lại.
Đường được nhắc đến trong bài viết này vì nó không chỉ phổ biến mà còn là một thành phần được sử dụng để tạo hương vị trong tinh dầu vape. Dù tinh dầu vape không chứa đường thực sự, chúng thường chứa các chất làm ngọt để mô phỏng cảm giác ngọt trên các nụ vị giác.
2. Dopamine và Nicotine Có Liên Quan Như Thế Nào?
Giống như đường, nicotine cũng kích thích hệ thống tưởng thưởng của não bộ, nhưng mức độ ảnh hưởng của nicotine đến dopamine mạnh hơn rất nhiều. Theo nghiên cứu, nicotine có khả năng tăng mức dopamine trong não lên đến 200-300% so với mức bình thường, trong khi đó, tiêu thụ đường chỉ làm tăng khoảng 50-100% . Sự gia tăng mạnh mẽ này của nicotine dẫn đến cảm giác thỏa mãn cao hơn và dễ gây nghiện hơn so với đường.
3. Lượng Nicotine Thực Sự Trong Vape So Với Thuốc Lá Truyền Thống
Một điếu thuốc lá truyền thống chứa khoảng 10-12mg nicotine, nhưng chỉ khoảng 1-1.8mg nicotine được hấp thu vào cơ thể do quá trình đốt cháy. Trong khi đó, thuốc lá điện tử (vape) sử dụng nhiệt để hoá hơi tinh dầu, giúp nicotine được hấp thu gần như hoàn toàn.
Ví dụ, một chai juice 30ml chứa 50mg/ml nicotine:
30 ml×50 mg/ml=1500 mg nicotine30 \, ml \times 50 \, mg/ml = 1500 \, mg \, nicotine
So sánh với một bao thuốc lá truyền thống chứa khoảng 30mg nicotine (hấp thu thực tế), điều này tương đương với khoảng 50 bao thuốc lá. Tuy nhiên, người dùng vape thường không tiêu thụ toàn bộ lượng juice trong một ngày, do đó, cảm giác “phê” không mạnh bằng thuốc lá truyền thống.
4. Sự Kết Hợp Của Nicotine Và Đường
Trong tinh dầu vape, dù không có đường thực sự, chất làm ngọt (sweetener) được thêm vào để tạo cảm giác ngọt trên lưỡi. Điều này không kích thích não bộ tiết ra dopamine như đường thật, nhưng sự kết hợp giữa vị ngọt và nicotine có thể tăng cường trải nghiệm thưởng thức. Khi so sánh khả năng tạo dopamine, nicotine trong thuốc lá điện tử và thuốc lá truyền thống đều tạo ra sự gia tăng đáng kể về dopamine, nhưng thuốc lá truyền thống có thể chứa thêm các thành phần khác (như đường tự nhiên trong thuốc lá) góp phần tạo ra cảm giác thỏa mãn mạnh mẽ hơn.
Việc hiểu rõ tác động của nicotine và đường lên cơ thể giúp chúng ta có cách tiếp cận hợp lý hơn trong việc sử dụng các sản phẩm chứa nicotine. Hãy đảm bảo sử dụng vape với liều lượng nicotine phù hợp, đủ để tỉnh táo nhưng không gây lệ thuộc. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về việc sử dụng nicotine và các sản phẩm liên quan.
